Viêm bao gân cổ tay là một vấn đề thường gặp, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt. XuongkhopHTC sẽ giúp bạn hiểu rõ đau gân cổ tay là gì, các dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân, cũng như cách điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Đau gân cổ tay là gì?
Bạn đã bao giờ cảm thấy cơn đau nhói ở cổ tay, đặc biệt khi cầm nắm đồ vật, xoay cổ tay, hoặc thực hiện các động tác lặp đi lặp lại? Nếu có, khả năng cao là bạn đang đối mặt với tình trạng đau gân cổ tay, hay còn gọi là viêm bao gân cổ tay. Bệnh lý này xảy ra khi bao gân, lớp màng hoạt dịch bao quanh, có vai trò bảo vệ và bôi trơn gân, giúp gân hoạt động trơn tru, bị viêm.
Cấu tạo cổ tay và vai trò của gân, bao gân
Cổ tay của chúng ta là một cấu trúc vô cùng phức tạp. Nó bao gồm nhiều xương nhỏ (xương cổ tay), được kết nối chặt chẽ với nhau bằng hệ thống dây chằng, gân, và bao gân. Gân đóng vai trò như những sợi cáp, chúng rất dai và chắc, có nhiệm vụ nối cơ với xương, truyền lực từ cơ để tạo ra chuyển động. Còn bao gân, giống như một lớp áo bảo vệ, bao quanh gân, chứa chất dịch giúp gân trượt dễ dàng khi vận động.
Phân biệt viêm gân và viêm bao gân cổ tay
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa viêm gân và viêm bao gân. Tuy nhiên, chúng là hai tình trạng khác nhau. Viêm gân là tình trạng viêm của chính sợi gân, còn viêm bao gân là viêm lớp màng hoạt dịch (bao hoạt dịch) bao quanh gân. Cả hai đều gây đau, nhưng vị trí và cảm giác đau có thể khác nhau.
Các dạng tổn thương gân ở cổ tay thường gặp
Có hai dạng tổn thương gân ở cổ tay chính mà bạn cần lưu ý, đó là tổn thương gân duỗi và tổn thương gân gấp.
Tổn thương gân duỗi cổ tay
Tổn thương gân duỗi cổ tay xảy ra khi các gân ở mặt lưng cổ tay, có vai trò giúp duỗi cổ tay và các ngón tay, bị viêm. Tình trạng này thường gặp ở những người thường xuyên thực hiện các động tác lặp đi lặp lại, ngửa cổ tay nhiều, ví dụ như chơi tennis, cầu lông, hoặc làm việc với máy tính.
Tổn thương gân gấp cổ tay
Ngược lại, tổn thương gân gấp cổ tay xảy ra khi các gân ở mặt lòng cổ tay, giúp gập cổ tay và các ngón tay, bị viêm. Các hoạt động như chơi golf, leo núi, hoặc công việc đòi hỏi cầm nắm nhiều có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Dấu hiệu nhận biết bệnh gân cổ tay
Các dấu hiệu nhận biết bệnh gân cổ tay thường khá rõ ràng, nhưng dễ bị bỏ qua. Bạn nên chú ý đến những thay đổi sau:
-
Đau: Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột hoặc từ từ, tăng dần theo thời gian. Đau thường tập trung ở vùng cổ tay, có thể lan xuống ngón tay cái (hội chứng De Quervain) hoặc ngón út.
-
Cứng khớp: Cảm giác cứng khớp cổ tay vào buổi sáng hoặc sau khi nghỉ ngơi.
-
Sưng: Vùng cổ tay có thể bị sưng, nóng, đỏ.
-
Khó cử động: Khó khăn khi thực hiện các động tác cầm nắm, xoay cổ tay, hoặc gập duỗi các ngón tay.
Khi nào đau mỏm trâm quay cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, đặc biệt là đau mỏm trâm quay (vị trí gần ngón tay cái), hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa xương khớp. Đừng chủ quan! Việc chậm trễ trong điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng vận động của bạn.
Vì sao tổn thương bao gân cổ tay hay gặp?
Cổ tay là một trong những khớp hoạt động nhiều nhất trên cơ thể. Chúng ta sử dụng cổ tay trong hầu hết các hoạt động hàng ngày, từ những việc đơn giản như cầm bút, gõ bàn phím, đến các hoạt động phức tạp hơn như chơi thể thao, mang vác vật nặng. Chính vì vậy, tổn thương bao gân cổ tay rất dễ xảy ra.
Yếu tố nguy cơ bị bệnh ở gân cổ tay
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở gân cổ tay:
- Tuổi tác.
- Các bệnh lý: Viêm khớp dạng thấp, gout, đái tháo đường
- Lạm dụng thuốc
- Yếu tố di truyền.
Nguyên nhân trực tiếp gây bệnh lý về gân cổ tay
Có nhiều nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh lý về gân cổ tay:
-
Chấn thương: Một cú va đập mạnh, té ngã chống tay, hoặc tai nạn thể thao có thể gây tổn thương gân và bao gân.
-
Hoạt động quá mức: Các động tác lặp đi lặp lại, sử dụng lực cổ tay quá nhiều, hoặc duy trì tư thế cổ tay không đúng trong thời gian dài có thể gây viêm.
-
Thoái hóa: Quá trình lão hóa tự nhiên cũng có thể làm gân và bao gân mất dần tính đàn hồi, dễ bị tổn thương.
Các phương pháp chẩn đoán tổn thương gân cổ tay
Để chẩn đoán chính xác tổn thương gân cổ tay, bác sĩ thường kết hợp nhiều phương pháp:
-
Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh, và kiểm tra khả năng vận động của cổ tay.
-
Siêu âm: Siêu âm là phương pháp chẩn đoán hình ảnh an toàn, không xâm lấn, giúp bác sĩ quan sát rõ cấu trúc gân và bao gân, phát hiện các dấu hiệu viêm.
-
Chụp MRI: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định chụp MRI để đánh giá chi tiết hơn các tổn thương.
Biến chứng của bệnh viêm màng hoạt dịch gân cổ tay
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh viêm màng hoạt dịch gân cổ tay có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm:
-
Đứt gân: Gân bị viêm lâu ngày có thể trở nên yếu và dễ bị đứt.
-
Cứng khớp: Viêm bao gân có thể gây xơ hóa, dính bao gân, làm hạn chế vận động của cổ tay.
-
Nhiễm trùng: Viêm bao gân do vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng lan rộng, ảnh hưởng đến các mô xung quanh.
Điều trị đau, viêm gân cổ tay
Mục tiêu của điều trị đau, viêm gân cổ tay là giảm đau, giảm viêm, phục hồi chức năng vận động của cổ tay, và ngăn ngừa tái phát.
Các phương pháp điều trị không dùng thuốc
-
Nghỉ ngơi: Hạn chế các hoạt động gây đau, cho cổ tay có thời gian phục hồi.
-
Chườm đá: Chườm đá lạnh lên vùng cổ tay bị đau trong 15-20 phút, vài lần mỗi ngày, giúp giảm sưng và đau.
-
Nẹp cổ tay: Sử dụng nẹp cổ tay giúp cố định cổ tay, giảm áp lực lên gân và bao gân.
-
Vật lý trị liệu: Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh và độ linh hoạt của cổ tay, cải thiện phạm vi vận động.
Các phương pháp điều trị dùng thuốc
-
Thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau nhẹ.
-
Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): NSAIDs có tác dụng giảm đau và viêm mạnh hơn, nhưng cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
-
Tiêm corticosteroid: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiêm corticosteroid trực tiếp vào bao gân để giảm viêm nhanh chóng.
Khi nào cần phẫu thuật gân cổ tay
Phẫu thuật thường chỉ được chỉ định khi các phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả, hoặc khi có biến chứng như đứt gân.
Cách phòng tránh tổn thương gân vùng cổ tay
Phòng bệnh hơn chữa bệnh! Bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc tổn thương gân vùng cổ tay bằng cách:
-
Khởi động kỹ: Luôn khởi động kỹ cổ tay và các ngón tay trước khi tham gia các hoạt động thể thao hoặc làm việc. (Semantic Triple: Khởi động kỹ- phòng ngừa – Viêm bao gân cổ tay) (ERE: Khởi động – Giúp phòng ngừa – Viêm bao gân cổ tay).
-
Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Nếu công việc của bạn đòi hỏi phải lặp đi lặp lại các động tác cổ tay, hãy sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như nẹp cổ tay, bàn phím và chuột công thái học.
-
Điều chỉnh tư thế: Giữ cổ tay ở tư thế trung lập, tránh gập hoặc duỗi quá mức trong thời gian dài.
-
Tăng cường sức mạnh cơ: Thực hiện các bài tập tăng cường sức mạnh cơ cổ tay và cẳng tay.
-
Nghỉ ngơi hợp lý: Đừng quên cho cổ tay nghỉ ngơi đầy đủ sau khi hoạt động.
-
Kiểm soát cân nặng.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm bao gân cổ tay. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại để lại bình luận, chia sẻ bài viết, hoặc truy cập website xuongkhophtc.vn để tìm hiểu thêm.
