Viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid Arthritis – RA) là một dạng bệnh viêm khớp tự miễn mạn tính. Bệnh gây tổn thương màng hoạt dịch khớp, dẫn đến các triệu chứng sưng, đau, cứng khớp và có thể gây biến dạng khớp nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm khớp dạng thấp là gì?
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý viêm khớp tự miễn mạn tính, do tổn thương xuất phát từ màng hoạt dịch của khớp. Bệnh thường gặp ở phụ nữ và người trung niên, gây ảnh hưởng đến các khớp nhỏ ở bàn tay, bàn chân một cách đối xứng.
Nguyên nhân chính xác gây bệnh chưa được làm rõ, nhưng các yếu tố như di truyền, môi trường, hút thuốc lá, thừa cân béo phì được cho là làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Khi mắc bệnh, hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các mô lành của khớp, gây viêm và dần dần phá hủy cấu trúc khớp.
Các giai đoạn của bệnh viêm khớp dạng thấp
Bệnh viêm khớp dạng thấp trải qua 4 giai đoạn từ nhẹ đến nặng:
- Giai đoạn 1: Viêm màng hoạt dịch, chưa có tổn thương xương khớp. Triệu chứng là đau, sưng khớp.
- Giai đoạn 2: Viêm màng hoạt dịch nặng hơn, bắt đầu ảnh hưởng đến sụn khớp, gây đau và hạn chế vận động.
- Giai đoạn 3: Viêm lan rộng, gây tổn thương sụn và xương dưới sụn, dẫn đến biến dạng khớp.
- Giai đoạn 4: Khớp bị hủy hoại, mất chức năng hoàn toàn, có thể bị cứng khớp.
Triệu chứng điển hình của bệnh
Các biểu hiện thường gặp của viêm khớp dạng thấp bao gồm:
- Các khớp nhỏ ở bàn tay, bàn chân bị sưng, nóng, đỏ, đau.
- Cứng khớp vào buổi sáng kéo dài trên 30 phút.
- Mệt mỏi, sốt nhẹ, giảm cân.
- Có thể kèm theo các triệu chứng ở mắt, tim, phổi, da, thận…
Chẩn đoán bệnh viêm khớp dạng thấp
Để chẩn đoán xác định, bác sĩ sẽ dựa vào:
- Triệu chứng lâm sàng điển hình như sưng, đau các khớp đối xứng, cứng khớp buổi sáng…
- Các xét nghiệm máu như tốc độ lắng máu, yếu tố dạng thấp RF, kháng thể kháng CCP…
- Chụp X-quang để đánh giá tổn thương khớp.
Điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp
Các biện pháp điều trị viêm khớp dạng thấp phổ biến gồm:
- Thuốc giảm đau chống viêm như NSAIDs, corticoid để kiểm soát triệu chứng.
- Thuốc ức chế miễn dịch, thuốc sinh học để điều trị căn nguyên.
- Phẫu thuật thay khớp nhân tạo trong trường hợp tổn thương nặng.
- Vật lý trị liệu, tập thể dục nhẹ nhàng để duy trì chức năng khớp.
Chế độ sinh hoạt và ăn uống cho người bệnh
Người mắc viêm khớp dạng thấp cần tuân thủ chế độ sinh hoạt hợp lý:
- Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh vận động quá sức.
- Tập luyện thể dục thường xuyên với cường độ vừa phải.
- Ăn nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá, các loại hạt.
- Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt, chất béo bão hòa.
Cách phòng ngừa bệnh viêm khớp dạng thấp
Để giảm nguy cơ mắc bệnh, bạn nên:
- Bỏ thuốc lá, tránh hút thuốc thụ động.
- Duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân béo phì.
- Hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại như amiăng, silica.
- Đi khám và điều trị sớm nếu có các dấu hiệu nghi ngờ.
Những câu hỏi thường gặp
Bệnh viêm khớp dạng thấp có ảnh hưởng đến mắt không?
Bệnh có thể gây khô mắt, viêm mắt, viêm củng mạc. Cần khám và điều trị sớm các triệu chứng về mắt.
Trầm cảm có phải yếu tố nguy cơ gây bệnh?
Trầm cảm và viêm khớp dạng thấp thường đi kèm nhau. Trầm cảm làm nặng thêm triệu chứng đau khớp, giảm đáp ứng điều trị. Vì vậy, cần sàng lọc và điều trị trầm cảm ở người bệnh.
Người bệnh viêm khớp dạng thấp có nên tập thể dục?
Tập thể dục vừa sức giúp tăng tính linh hoạt của khớp, giảm đau. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ về bài tập phù hợp cho từng giai đoạn bệnh.
Bệnh viêm khớp dạng thấp có di truyền không?
Bệnh không phải di truyền trực tiếp nhưng có xu hướng gia đình. Nếu có người thân mắc bệnh, bạn nên đi khám ngay khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ.
Trên đây là những thông tin quan trọng về bệnh viêm khớp dạng thấp mà tôi muốn chia sẻ với các bạn. Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngại để lại bình luận phía dưới. Cảm ơn bạn đã quan tâm theo dõi!
