Đau thần kinh tọa là một thuật ngữ y khoa mô tả tình trạng đau dọc theo đường đi của thần kinh tọa: đau tại cột sống thắt lưng lan dọc xuống chân. Ðau dây thần kinh tọa thường gặp ở nam giới hơn nữ giới và thường ở lứa tuổi 30-50.
Khám và chẩn đoán đau thần kinh tọa
1. Hỏi bệnh
- Tiền sử chấn thương hoặc các bệnh nội khoa khác trong tiền sử hoặc hiện tại.
- Đặc điểm của đau: hoàn cảnh xuất hiện và diễn biến của đau (đau từ từ hay đột ngột ), vị trí đau, hướng lan , tính chất đau (đau dữ dội, đau như điện giật hoặc cảm giác đau nhức buốt, đau âm ỉ…),
- Các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ đau (động tác cúi, nghiêng, ho hắt hơi hoặc giảm đau khi nghỉ, tư thế làm giảm triệu chứng đau), các triệu chứng phối hợp khác (triệu chứng toàn thân, mệt mỏi, gày sút cân, cảm giác tê bì, hoặc mất cảm giác, rối loạn cơ tròn, liệt vận động …)
- Kết quả điều trị trước đó như thế nào.
- Ảnh hưởng của đau đến trạng thái tinh thần cảm xúc, tâm lý và các hoạt động sinh hoạt của bệnh nhân.
2. Lâm sàng
- Đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, từ thắt lưng và lan xuống dưới chân là hay gặp nhất, có khi chỉ xuống tới mông, tới đùi hay lan tận xuống tận bàn chân. Tùy theo vị trí tổn thương mà biểu hiện trên lâm sàng khác nhau
- Ðau thường liên tục hoặc từng cơn, giảm khi nghỉ ngơi và tăng khi đi lại nhiều. mức độ đau thay đổi tùy thuộc cảm nhận của bệnh nhân từ âm ỉ cho tới đau dữ dội không chịu được. Trong trường hợp do nguyên nhân chèn ép đau tăng lên khi ho, hắt hơi thậm chí khi rặn đại tiểu tiện.
- Hệ thống điểm Valleix ấn đau.
- Ấn các điểm đau cạnh sống giữa L4 – L5 – S1 bệnh nhân thấy đau lan theo rễ thần kinh dọc xuống chân.
- Các nghiệm pháp làm căng rễ
- Có thể có rối loạn cảm giác kèm theo như dị cảm, tê bì, kiến bò, kim châm …dọc theo mặt ngoài cẳng chân và bờ ngoài bàn chân phía ngón út (theo rễ L5) hoặc mặt sau bàn chân xuống tới gót chân (theo rễ S1).
- Phản xạ gân gót bình thường, không đi được bằng gót, teo nhóm cơ cẳng chân trước ngoài, các cơ mu chân (tổn thương rễ L5). Trường hợp tổn thương rễ S1: Phản xạ gót giảm hoặc mất, không đi được bằng mũi chân, teo cơ bắp chân, gan bàn chân.
- Bệnh nhân có thể có rối loạn thần kinh thực vật kèm theo
3. Xét nghiệm cận lâm sàng
- Các xét nghiệm huyết học và sinh hóa thông thường chỉ thay đổi trong bệnh lý toàn thân hoặc viêm nhiễm, ác tính. Không có thay đổi trong các bệnh lý thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, thoái hóa CSTL, hẹp ống sống thắt lung.. hủ yếu loại trừ nguyên nhân xương. Bệnh lý đĩa đệm gơị ý khi hẹp đĩa đệm, ở phim thẳng thì đĩa đệm hẹp về phía bên lành còn phim nghiêng thì thì đĩa đệm hở về phía sau.
- Chụp cộng hưởng từ MRI cột sống thắt lưng Có giá trị nhất trong chẩn đoán xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh, dạng tổn thương, vị trí kích thước khối thoát vị… đặc biệt phát hiện các nguyên nhân hiếm gặp khác như u, viêm nhiễm…
- Ðiện cơ: phát hiện và đánh giá tổn thương các rễ thần kinh.
4. Chẩn đoán xác định: Dựa vào lâm sàng và xét nghiệm cận lâm sàng
5. Chẩn đoán phân biệt
- Các trường hợp đau các dây thần kinh của chi dưới
- Viêm khớp cùng chậu
- Bệnh lý khớp háng
- Viêm cơ đáy chậu
6. Chẩn đoán nguyên nhân: chia thành 3 nhóm
- Đau thần kinh tọa do các bệnh lý cột sống ảnh hưởng đến rễ thần kinh (Radiculopathy)
- Chấn thương
- Nguyên nhân do u
- Nguyên nhân viêm nhiễm
>>>Nhận ngay gói ưu đãi Khám + Chữa bệnh giá chỉ 199K (không mất thêm phụ phí)
Phục hồi chức năng và điều trị đau thần kinh tọa tại HTC
Để điều trị hiệu quả bệnh đau thần kinh tọa, trước hết phải biết nguyên nhân gây bệnh. Từ đó mới đưa ra được biện pháp trị liệu hợp lý. Đau dây thần kinh tọa thường do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Nếu chỉ sử dụng thuốc giảm đau hoặc các loại đặc trị, tiêm, hầu như không thể chữa khỏi hoàn toàn.
Với hệ thống máy móc hiện đại sẽ giúp việc điều trị và chuẩn đoán diễn ra chính xác. HTC từ lâu đã được biết đến với đội ngũ y bác sĩ trong và ngoài nước đầy nhiệt huyết và tài năng. Phương pháp không dùng thuốc hay tiêm nên không để lại tác dụng phụ. Ngoài ra chi phí điều trị hợp lý giúp nhiều người bệnh được tiếp cận với giải pháp ưu việt này.
