Gãy xương đòn là mất sự toàn vẹn của xương đòn do chấn thương trực tiếp hoặc gián tiếp gây đau và hạn chế vận động. Phục hồi chức năng gãy xương đòn là áp dụng các kỹ thuật vật lý trị liệu, vận động trị liệu, thuốc để thúc đẩy quá trình liền xương, các chức năng liên quan của xương đòn và phòng tránh các biến chứng( teo cơ, cứng khớp vai…)
– Tình huống xảy ra chấn thương?
– Thời gian bị chấn thương đến thời điểm hiện tại?
– Các biện pháp đã can thiệp, xử trí?
– Hỏi bệnh nhân có đau chói tại nơi gãy không?
– Có đau, hạn chế vận động các khớp vai khi vận động không?
– Cơ năng: Đau chói điểm gãy, tay lành đỡ tay đau, đầu nghiêng về xương bị gãy.
– Thực thể: Chỗ xương bị gãy gồ lên, vai hạ thấp xuống và kéo vào trong, đoạn cùng – vai – ức bị ngắn hơn bên lành. Nếu nắn kỹ có dấu hiệu bập bềnh của đầu xương. Mất động tác dạng khớp dạng khớp vai. Đánh giá cơ lực, tầm vận động khớp háng và các tổn thương thần kinh, mạch máu khác nếu có.
Chụp X-quang xương đòn để xác định và kiểm tra vị trí gãy và độ di lệch của xương.
Chụp X-quang xương đòn xác định chẩn đoán
– Với các chấn thương phần mềm, không có tổn thương xương
– Trật/ bán trật khớp vai
Gãy do: chấn thương ,loãng xương, lao xương, ung thư xương…
Cố định tốt điểm gãy, không vận động khớp vai bên gãy giai đoạn cấp
– Mục đích là cải thiện tuần hoàn, duy trì lực cơ ở các khớp tự do, chống teo cơ do bất động.
– Tuần 1-2: ngay sau khi cố định bằng băng số 8 cần vận động tập ngay
+ Tập chủ động cử động gập duỗi ngón tay
+ Tập chủ động gập duỗi cổ tay, khuỷu tay, cử động sấp ngửa cẳng tay.
+ Tập chủ động các cử động của cột sống cổ
+ Co cơ tĩnh nhẹ nhàng ở vùng đai vai
– Tuần 3-4: Tập như tuần 1-2, tập thêm động tác dạng cánh tay có tác dụng tạo sức ép vào đầu xương làm liền xương nhanh
– Sử dụng các thiết bị máy kết hợp để làm giảm viêm, giảm đau, tăng tuần hoàn tại vị trí tổn thương