Bệnh viêm khớp vai – Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị

Bệnh viêm khớp vai là bệnh thường gặp, nhưng không mấy người bệnh quan tâm điều trị sớm và triệt để ngay từ đầu. Viêm quanh khớp vai có thể gây tàn phế, và thường gặp ở những bệnh nhân có tâm lý chủ quan khi mắc bệnh.

Bệnh viêm khớp vai là gì?

Khớp vai là một khớp lồi cầu – ổ chảo, chỏm xương cánh tay gắn vào ổ chảo xương bả vai nhờ chóp xoay và bao khớp. Cấu tạo chóp xoay gồm 3 cơ: cơ trên gai, cơ dưới gai và cơ tròn bé. Các cơ này kết hợp chặt chẽ với nhau tạo thành một dải gân bao quanh bám tận sâu vào bên trong mấu động lớn xương cánh tay giúp cánh tay hoạt động linh hoạt, nâng lên, hạ xuống hoặc xoay vào trong, xoay ra ngoài.

Cấu tạo của khớp vai gồm ba xương: xương cánh tay, xương bả vai và xương đòn. Khớp vai không chỉ là một trong các khớp lớn và phức tạp mà còn giữ vai trò quan trọng đối với khả năng vận động của cơ thể. Bên cạnh đó, khớp vai còn liên quan nhiều đến các rễ thần kinh vùng cổ, phần trên của lưng, cũng như các hạch giao cảm cổ. Vì thế khi khớp vai bị viêm, người bệnh không chỉ khó chịu mà khả năng vận động cũng bị hạn chế đáng kể.

Giữa chóp xoay và phần dưới của mỏm cùng vai có một bao gọi là túi hoạt mạc giúp chóp xoay không bị va vào mỏm cùng vai khi vận động cánh tay. Khi chóp xoay bị rách hoặc gặp chấn thương, túi hoạt mạc bị viêm dẫn đến bệnh viêm quanh khớp vai.

Thống kê tại Việt Nam cho thấy, có khoảng 2% dân số mắc bệnh này, chiếm 12,5% tổng số các trường hợp bệnh cơ xương khớp.

Nguyên nhân bệnh viêm khớp vai

Tình trạng viêm quanh khớp phát chủ yếu xuất phát từ các nguyên nhân sau:

• Sự lão hóa tự nhiên của cơ thể, thường gặp ở những người trung niên (từ 50 tuổi trở lên)
• Chấn thương mạnh vào vùng vai do nghề nghiệp, thói quen hoặc khi chơi thể thao.
• Hệ quả của một số bệnh lý như viêm gân, thoái hoá, vôi hoá phần mềm,…
• Thời tiết lạnh và ẩm cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ viêm khớp vai.
• Trong một số trường hợp, viêm khớp quanh vai có thể xuất hiện nhưng không rõ nguyên nhân.

 Triệu chứng viêm quanh khớp vai

Viêm khớp vai được chia thành 3 tình trạng chính: viêm quanh khớp vai đơn thuần, viêm quanh khớp vai thể đông cứng và hội chứng vai – tay. Do vậy, triệu chứng cũng sẽ phụ thuộc vào tình trạng mà người bệnh mắc phải.

 Viêm quanh khớp vai đơn thuần

Tình trạng này thường gặp ở những người trên 50 tuổi do lão hóa tự nhiên của cơ thể hoặc do chấn thương ở vai. Với viêm quanh khớp vai đơn thuần, người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng như:

• Đau ở mỏm cùng vai, mặt trước và mặt ngoài vai.
• Đau tăng khi dang tay ra ngoài, giơ tay lên trên hoặc gãi lưng.
• Đau khi ấn vào các vị trí ở mỏm cùng vai, mặt trước xương cánh tay, gân cơ nhị đầu trong rãnh cơ nhị đầu cánh tay, gân cơ tam đầu cánh tay.

Viêm quanh khớp vai thể đông cứng

Đông đặc khớp vai là tình trạng hay gặp nhất của viêm quanh khớp vai. Theo đó, viêm quanh khớp vai thể đông cứng mô tả tình trạng bao khớp vai dày lên, trở nên co cứng và khiến cho khả năng vận động của khớp vai bị hạn chế. Dấu hiệu nhận biết tình trạng này vô cùng đặc biệt vì trải qua 3 giai đoạn:

• Giai đoạn đóng băng (kéo dài 6 – 9 tháng): Cơn đau ở khớp vai thường tăng nhiều vào ban đêm và khi người bệnh cử động. Vai cũng không còn linh hoạt như trước.
• Giai đoạn đông cứng (kéo dài 4 – 12 tháng): Cơn đau giảm dần nhưng tình trạng cứng khớp vai ngày càng tồi tệ hơn. Đồng thời, các cơ vai cũng bị teo nhẹ do ít vận động.
• Giai đoạn “tan băng” (kéo dài 6 tháng – 2 năm): Giai đoạn đông cứng dần kết thúc. Vai dần linh hoạt trở lại.

 Hội chứng vai – tay

Tình trạng này bao gồm các tổn thương viêm quanh khớp vai thể đông cứng giai đoạn 2 (đông cứng) và rối loạn thần kinh vận mạch ở bàn tay. Lúc này, người bệnh sẽ gặp các vấn đề như:

• Khớp vai trở nên cứng và khó di chuyển.
• Bàn tay bị rối loạn thần kinh vận mạch với các biểu hiện như phù bàn tay lan lên một phần cẳng tay, phù cứng, màu da đỏ tía hoặc tím, da lạnh.
• Đau nhức cả bàn tay suốt ngày đêm.
• Móng tay mỏng, giòn, dễ gãy.
• Các cơ của bàn tay teo rõ, vận động bàn tay, ngón tay hạn chế.

Điều trị sớm viêm khớp vai để đạt hiệu quả tốt nhất